Ἀριθμ. Πρωτ. 257
† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ ΤῼΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ EΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Διατρέξαντες ἐν νηστείᾳκαί προσευχῇτόν δόλιχον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρα-κοστῆς, φθάσαντες δέ τό σωτήριον πάθος ΧριστοῦτοῦΘεοῦ, καθιστάμεθα σήμερον κοινωνοί τῆς χαρᾶς τῆς λαμπροφόρου Ἐγέρσεως Αὐτοῦ.
Τό βίωμα τῆς Ἀναστάσεως ἀνήκει εἰς τόν πυρῆνα τῆς ταυτότητος τῶν Ὀρθοδόξων. Ἑορτάζομεν τήν Ἀνάστασιν τοῦΚυρίου ὄχι μόνον κατά τό Ἅγιον Πάσχα καί τήν πασχάλιον περίοδον, ἀλλά κάθε Κυριακήν καί εἰς κάθε Θείαν Λειτουργίαν, ἡὁποία εἶναι πάντοτε ὁλόφωτος πανήγυρις. Ἡχριστιανική ζωή εἰς ὅλας τάς πτυχάς της, εἰς τήν θείαν λατρείαν, εἰς τήν βιοτήν καί μαρτυρίαν μας ἐν τῷκόσμῳ, ἔχει ἀναστάσιμον πνοήν, δονεῖται ἀπό τήν νίκην τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦἐπί τοῦθανάτου καί ἀπό τήν προσδοκίαν τῆς αἰωνίου Βασιλείας Του.
Ὁ ἄνθρωπος δέν δύναται ἀφ᾿ ἑαυτοῦνά διαχειρισθῇτόν φόβον καί τό ἀναπόφευκτον τοῦθανάτου, ἐνώπιον τοῦὁποίου εὑρίσκεται καθ᾿ ὅλην τήν διάρκειαν τῆς ζωῆς του καί ὄχι μόνον εἰς τό τέλος της. Ἡαἴσθησις ὅτι ἡζωή του εἶναι «πορεία πρός τόν θάνατον», ἄνευ ἐλπίδος διαφυγῆς, δέν ὁδηγεῖεἰς τόν ἐξανθρωπισμόν τῆς ἀναστροφῆς του καί εἰς ἐνίσχυσιν τῆς εὐθύνης καί τῆς μερίμνης του διά τό παρόν καί τό μέλλον. Μᾶλλον, ὁἄνθρωπος συρρικνώνεται, ἀποκόπτεται ἀπό τά οὐσιώδη τοῦβίου, καταλήγει εἰς τόν κυνισμόν, τόν μηδενισμόν καί τήν ἀπόγνωσιν, εἰς τήν φενάκην τῆς ἀκωλύτου αὐτοπραγματώσεως καί εἰς τόν ἀχαρίτωτον εὐδαιμονισμόν τοῦ«φάγωμεν καί πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν». Ἡἐπιστήμη, ἡκοινωνική καί πολιτική δρᾶσις, ἡοἰκονομική πρόοδος καί ἡεὐημερία δέν δύνανται νά προσφέρουν διέξοδον. Ὅ,τι εἶναι δημιούργημα τοῦἀνθρώπου φέρει τό στίγμα τοῦθανάτου, δέν σώζει, ἀφοῦκαί αὐτό ἔχει ἀνάγκην σωτηρίας. Ὁπόθος τῆς αἰωνιότητος δέν καλύπτεται μέ ἐπίγεια ἀγαθά, δέν ἱκανοποιεῖται μέ τήν παράτασιν τῆς ζωῆς μας καί μέ ὑποσχέσεις ψευδῶν παραδείσων.
Ἡ Ὀρθοδοξία προσφέρει εἰς τόν σύγχρονον λογοκρατούμενον ἄνθρωπον τήν Ἀλήθειαν τοῦσωτηριώδους Εὐαγγελίου τῆς Ἀναστάσεως. Δι᾿ ἡμᾶς τούς Ὀρθοδόξους, τό Πάσχα δέν εἶναι ἁπλῶς ἀνάμνησις τῆς Ἀναστάσεως τοῦΚυρίου, ἀλλά βίωσις καί τῆς ἰδικῆς μας ἀναγεννήσεως ἐν ΧριστῷἈναστάντι, πρόγευσις καί βεβαιότης τῆς ἐσχατολογικῆς πληρώσεως τῆς θείας Οἰκονομίας. Ὁπιστός γνωρίζει ὅτι ἡὑπαρξιακή πληρότης εἶναι δῶρον τῆς χάριτος τοῦΘεοῦ. Ἐν Χριστῷ, ἡζωή μας μεταμορφώνεται, μετατρέπεται εἰς πορείαν πρός τήν θέωσιν. Οἰχριστιανοί διακρίνονται, κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον, ἀπό τούς «λοιπούς», τούς «μή ἔχοντας ἐλπίδα» (πρβλ. Α’ Θεσσ. δ’, 13). Ἐλπίζουν είς Χριστόν, ὁὁποῖος εἶναι, «ἡζωή καί ἡἈνάστασις ἡμῶν», «ὁπρῶτος καί ὁἔσχατος καί ὁζῶν» (Ἀποκ. α’, 17 – 18).
Ἡ σωτήριος παρουσία τοῦΧριστοῦεἰς τήν ζωήν μας καί ἡἐλπίς τῆς ἐπουρανίου Βασιλείας εἶναι ἀρρήκτως συνδεδεμέναι εἰς τήν χριστιανικήν ὕπαρξιν, ἡὁποία ἐνεργεῖκαί πραγματώνεται ὡς δημιουργική καί μεταμορφωτική δύναμις ἐν τῷκόσμῳ. Δέν εἶναι καθόλου τυχαῖον, ὅτι πρίν ὁνεωτερικός πολιτισμός κατανοήσῃκαί ἐγκαθιδρύσῃτόν ἄνθρωπον ὡς δημιουργόν τῆς ἱστορίας, οἱπιστοί ἐκλήθησαν νά καταστοῦν «Θεοῦσυνεργοί» (πρβλ. Α’ Κορ. γ’, 9). Ἀποτελεῖπλήρη παρανόησιν τῆς Ὀρθοδόξου αὐτοσυνειδησίας καί τοῦκοινωνικοῦκαί φιλανθρώπου ἔργου τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ὑποστηρίζηται ὅτι ἡὈρθοδοξία εἶναι ἐσωστρεφής, ἀκοσμική καί ἀδιάφορος διά τήν ἱστορίαν καί τόν πολιτισμόν.
Ἱερώτατοι ἀδελφοί καί τέκνα ἀγαπητά,
Τό Πάσχα δέν εἶναι ἁπλῶς ἡμεγαλυτέρα ἑορτή καί πανήγυρις τῶν Ὀρθοδόξων. Ἀνάστασις εἶναι ὅλη ἡπίστις, σύνολος ἡἐκκλησιαστική ζωή, ὁλόκληρος ὁπολιτισμός τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡἀνεξάντλητος πηγή, ἐκ τῆς ὁποίας ἀντλεῖκαί τρέφεται ἡἐσχατολογική ὁρμή τῆς ὀρθοδόξου βιοτῆς καί μαρτυρίας. Ἐν τῇἈναστάσει καί ἐκ τῆς Ἀναστάσεως γνωρίζομεν οἱπιστοί τόν αἰώνιον προορισμόν μας, ἀνακαλύπτομεν τό περιεχόμενον καί τήν κατεύθυνσιν τῆς ἀποστολῆς μας ἐν τῷκόσμῳ, εὑρίσκομεν τό νόημα καί τήν ἀλήθειαν τῆς ἐλευθερίας μας. Ὁκατελθών ἐν τοῖς κατωτάτοις τῆς γῆς καί συντρίψας τάς πύλας τοῦἍδου καί τό κράτος τοῦθανάτου, ἀναδύεται ἐκ τοῦτάφου ὡς ἐλευθερωτής τοῦἀνθρώπου καί ἁπάσης τῆς κτίσεως. Αὐτό τό δῶρον τῆς ἐλευθερίας καλεῖται ὁἄνθρωπος νά ἀποδεχθῇἐλευθέρως, ἐντασσόμενος εἰς τήν «κοινότητα τῆς θεώσεως», τήν Ἐκκλησίαν, ἐν τῇὁποίᾳἡἐλευθερία εἶναι θεμέλιον, ὁδός καί προορισμός. Ἡχριστοδώρητος ἐλευθερία βιοῦται καί ἐκφράζεται ὡς «ἀληθεύειν ἐν ἀγάπῃ» (πρβλ. Ἐφεσ. δ’, 15), ὡς γεγονός κοινωνίας καί ἀλληλεγγύης. «Ὑμεῖς γάρ ἐπ᾿ ἐλευθερίᾳἐκλήθητε, ἀδελφοί. μόνον μή τήν ἐλευθερίαν εἰς ἀφορμήν τῇσαρκί, ἀλλά διά τῆς ἀγάπης δουλεύετε ἀλλήλοις» (Γαλ. ε’, 13). Ἐν τῇἘκκλησίᾳ«ὑπάρχομεν μέ τόν τρόπον τῆς Ἀναστάσεως», ἀφορῶντες εἰς τήν «κοινήν ἀνάστασιν» ἐν τῇἀνεσπέρῳἡμέρᾳτῆς Βασιλείας.
Μέ αὐτάς τάς σκέψεις, δοξάζοντες ἐν καθαρᾷκαρδίᾳτόν Ἀναστάντα καί «ἀνατείλαντα πᾶσι τήν ζωήν» Κύριον, τόν Θεόν «μεθ᾿ ἡμῶν» καί «ὑπέρ ἡμῶν», τόν ἐπαγγειλάμενον ἔσεσθαι μεθ᾿ ἡμῶν μέχρι τερμάτων αἰῶνος, καί ἀναβοῶντες τόν πασχάλιον πανευφρόσυνον χαιρετισμόν «Χριστός Ἀνέστη!», δεόμεθα τοῦπανδώρου Ποιητοῦκαί Λυτρωτοῦτοῦκόσμου, ὅπως καταυγάζῃτήν ζωήν πάντων ἡμῶν διά τοῦφωτός τῆς πανσωστικῆς Ἀναστάσεως Αὐτοῦκαί χαρίζηται τοῖς πᾶσι χαράν πεπληρωμένην καί πάντα τά σωτήρια δωρήματα, ἵνα ὑμνῆται καί εὐλογῆται τό πανάγιον καί ὑπερουράνιον ὄνομα Αὐτοῦ.
Φανάριον, Ἅγιον Πάσχα ,βιθ´
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Χριστόν Ἀναστάντα εὐχέτης πάντων ὑμῶν.